هنگامی که درباره آرتریت التهابی یا التهاب مفاصل صحبت می شود، معمولا به فکر التهاب یک مفصل خاص می افتیم. اما باید بدانید که بیماری هایی که باعث التهاب مفصل و روماتیسم مفصلی می شوند، نه تنها مفاصل بلکه می توانند سایر اعضای بدن را نیز درگیر کنند. آرتریت پسوریاتیک و آرتریت روماتوئید، از جمله بیماری هایی هستند که علاوه بر درگیری مفاصل، سایر اندام های بدن را نیز در گیر می کنند. به این بیماری ها، بیماری های سیستمیک گفته می شود.
علائم خارج مفصلی آرتریت های التهابی
بیماری های التهابی می توانند هر نقطه ای از بدن را مبتلا کنند. از جمله علائم خارج مفصلی بیماری های روماتیسمی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تب (بخصوص در کودکان که به سختی پایین می آید؛ برای اطلاعات بیشتر پایین آوردن تب کودک رو مطالعه بفرمایین)
- خستگی و ضعف.
- کم خونی یا آنمی.
- ندول های پوستی.
- خشکی چشم.
- خشکی دهان.
- فیبروز ریه.
- اختلالات عصبی.
- بیماری گوارشی.
- بیماری پوستی.
- بیماری کلیوی.
- و …
بجز مواردی که گفته شد، علائم دیگری نیز وجود دارد که حاکی از وجود یک بیماری سیستمیک در بدن است. شایع ترین علامت، علائم سرشتی (constitutional) هستند که شامل خستگی، ضعف، تب، کاهش وزن، آرترالژی (درد مفاصل)، درد استخوانی و… می شوند.
این علائم به دنبال ایجاد هر نوع بیماری سیستمیکی اعم از سرطان ها، واسکولیت ها، آرتریت های التهابی، روماتیسم ها و … ایجاد می شوند. بنابراین برای یک بیماری خاص، اختصاصی نیستند.
کدام آرتریت ها، التهابی هستند و علائم خارج مفصلی ایجاد می کنند؟
حتما اسم استئوآرتریت که بطور عامیانه به آن آرتروز هم گفته می شود را شنیده اید. به نظرتان آرتروز یک نوع آرتریت التهابی است؟
خیر ! آرتروز یک نوع آرتریت مکانیکی بوده که در افراد مسن، به دنبال استفاده ی زیاد از مفاصل ایجاد می شود. در این بیماری، درگیری محدود به مفصل است و برخلاف آرتریت های التهابی، علائم سرشتی و سایر علائم التهابی وجود ندارد.
اما در بیماری های التهابی، کل بدن درگیر می شود، از ریه و قلب گرفته تا پوست و کلیه و مغز و اعصاب. همچنین روماتیسم مفاصل برخلاف آرتروز در افراد جوان تر ایجاد می شود. در این بیماران، درد مفاصل با فعالیت بهتر شده و با بی حرکتی بدتر می شود.
از جمله آرتریت های التهابی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آرتریت روماتوئید.
- آرتروپاتی لوپوس اریتماتوی سیستمیک (SLE).
- آرتریت جوانان.
- آرتریت پسوریاتیک.
- واسکولیت ها.
- اسپوندیلیت آنکیلوزان.
- اسکلرودرما.
- سندرم شوگرن.
درمان آرتریت التهابی با غیرالتهابی چه تفاوتی دارد؟
آرتریت های التهابی که بطور عامیانه به آن ها روماتیسم مفصل گفته می شود، بیماری های سیستمیک بوده و علائم داخل و خارج مفصلی زیادی ایجاد می کنند.
آرتریت های غیرالتهابی که سردسته ی آن ها، استئوآرتریت یا آرتروز است، فقط مفاصل را درگیر می کند و علائم سیستمیک ایجاد نمی کند.
بنابر آنچه که گفته شد، تفاوت فاحشی بین روماتیسم مفصل و آرتروز وجود دارد و بنابراین درمان آن ها کاملا با یکدیگر متفاوت است.
در آرتریت های مکانیکی نظیر استئوآرتریت، معمولا به بیماران توصیه می شود که برروی مفصل فشار نگذارند، ورزش های تقویت کننده ی عضلات مفصل انجام دهند و در نهایت از مسکن ها نظیر استامینوفن برای تسکین درد استفاده کنند.
اما آرتریت های التهابی و روماتیسم مفصلی در اثر افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن ایجاد شده و درواقع بیماری های خودایمن هستند، بنابراین برای درمان این بیماری ها باید از داروهای ضدالتهاب و سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن استفاده شود.
از جمله داروهایی که در درمان روماتیسم مفصل استفاده می شوند عبارتند از:
- گلوکوکورتیکوئیدها (کورتون ها نظیر پردنیزون و پردنیزولون).
- هیدروکسی کلروکین (داروهای ضد مالاریا)
- ضدالتهاب غیراستروئیدی نظیر ایندومتاسین، بروفن و … .
- متوتروکسات.
- دارهای ضد TNF بیولوژیک نظیر ریتوکسیماب.
- مایکوفنولات موفتیل.
- و … .